International Artist:

1.250.jpg

Home
Intervist 2012
Embassy of Kosovo in Den Hague
Biography
Piktori nga Kosova
CV
Alejandra Vargas
1.Oil paintings
2.Oil paintings
Water colour 2009
Oil paintings
Sculptures
Water colour
Guest teacher
Acryl paintings
Drawings
Contact

 
Bota Sot 2012

Nga Kosova nė atdheun e Rembrandit, e prej aty, nė galeritė mė me nam tė botės

 

Faruk Tasholli

Intervistė me piktorin Shefqet Avdush Emini

 
 

Ateletė e Akademisė sė Arteve tė Universitetit tė Prishtinės nė ato ndėrtesa pėrdhese qė ruanin vjetėrsinė e kryeqytetit hapėsirave universitare ku po lėshomnte shtat Biblioteka, ngadalė por sigurt po i kultivonin artistėt e rinj, sa nė fushėn e pikturės, tė grafikės, tė skulpturės, ndėrsa nė anėn tjetėr kumbonin zėrat basė, tenorė, baritonė e sopranė,pėrkrah instrumenteve elite muzikore. Nga ato atelie, me blokun e mbushur me piktura e vizatime qė mezi e mbėrthente nėn sqetull, hynte e dilte studenti i pikturės Shefqet Avdush Emini, nga mė tė mirėt nė klasėn e Profesor Nysret Salihamixhiqit, pėr t’u bėrė shumė vite mė vonė, me pikturat e tij, pjesė e galerive dhe muzeve mė me renome tė metropoleve artistike botėrore. I lindur dhe i rritur nė Davidovc tė rrafshit tė Kosovės, pos peizazheve tė fushės dhe maleve tė Sharrit pėrballė, Shefqet Avdush Emini, nė fėmijėri, nuk do tė takohet me pikturėn e mjeshtėrve tė ndryshėm, por nė vete do tė mbrujė talentin si dhuratė e natyrės. Ai pas gjimnazit nė Shtime dhe nė Ferizaj, bėhet student i Akademisė sė Arteve nė Prishtinė, ku pjesėn mė tė madhe tė kohės e kalon nė atele duke pikturuar dhe duke studiuar veprat e mjeshtėrve tė mėdhenj. Si student, idol do ta ketė Rembrandtin, ku njė ditė, papritur do tė jetė pjesė e atdheut tė tij. Diku nė fillim tė viteve tetėdhjetė, derisa po pinim kafe nė byfenė e Akademisė me profesor Anton Gllasniqin, aty hyri Shefqeti. Ulu me ne Gjeni, i tha profesori, derisa studenti i tij mezi gjente vend ku ta vendoste bllokun e madh. Fjalėt e Antonit i kuptova si kurajo pėr studentin e tij, ndėrsa mė vonė, ato sikur ishin njė parathėnie reale.
Pas Akademisė dhe pas punės nė Kosovė, ai njė ditė do tė gjendet nė Holandė, i pėrndjekur nga pushteti serb dhe tash, vazhdon tė jetojė dhe tė punojė nė kėtė vend, i rrethuar nga familja e tij dhe nga veprat pikturale qė i bėjnė nder atij dhe artit shqiptar. Me artistin Shefqet Avdush Eminin, keto ditė u ndalėm pėr pak ēaste dhe bėmė kėtė intervistė pėr lexuesit shqiptarė.

Dr.Helmut Orpel Nga ekspozita ne Manhaim Gjermani

- Cilat ishin rrethanat qė njė piktor i ri tė realizohej nė Kosovė?

-Nuk ka qenė lehtė: nė njė anė ishte situata e rėndė politike nėn okupimin e Serbisė, ndėrsa bashkė me tė edhe gjendja e rėndė ekonomike dhe ndėrprerja e perspektivės pėr arsimim dhe krijimtari tė tė gjitha fushave. .Kushtet e punės kanė qenė tejet tė vėshtira. Nė ato kushte tė rėnda tė punės edhe atmosfera krijuese ishte depresive, e cila lente pak hapėsirė tė mendohej e te punohej pėr tė bukurėn.

Ekspozita ne Luver,Paris  2010


- A ju shtrėngoi situata politike nė Kosovė t'ia mėsyni Perėndimit?

- Personalish po, sepse nė atė kohė isha i ndjekur prej politikės serbe. Arsyeja e fundit ishte se unė pikturova nė njė restoran tė vogėl nė Shtime turturat serbe ndaj popullit shqiptar: qizmet e pėrgjakura tė ushtrisė kriminele tė asaj kohe.Tė nesėrmen policia serbe ia mbyllėn lokalin pronarit duke i torturuar mysafirėt qė ishin prezentė dhe ato piktura i prishėn njėkohėsisht. Nė tė njėjtėn ditė e dhanė nė televizion se ēka punojnė seperatistėt shqiptarė. Fati deshi qė mua mė takuan dhe m’u ka dashtur tė fshihesha pėr njė kohė derisa kam gjetur shteg tė dal nga Kosova.M’u dasht ta braktis vendin e punės ku isha duke punuar si mėsimdhėnės i artit, bashkė me vendlindjen time shumė tė ēmuar.

Kritiku i Ait Italian Giovanni Cardone

- A e zgjodhe Holandėn apo fati tė qiti kėndej. Si u bė qė tė vendosesh kėtu?

- E kam zgjedhur pėr hir tė idolit tim e mjeshtrit tė madh botėror Rembrandtit, me shpersėn qė tė bėhem edhe unė njė artist i madh nė botė! 

- Cilat ishin vėshtirėsitė qė u ballafaqove nė vendin e ri, nė Holandė?

- Fillimi ka qenė shumė i veshtirė, por hap pas hapi, kėtu kam gjetur shumėēka tė mirė dhe ēka ėshtė mė e rėndėsishme, kėtu njerėzit e duan artin dhe dinė ta vlerėsojnė atė.

Isha i ftuar musafir nderit ne festivalin e Sharm el Sheikh,Egjipt 2011

 

Isha i ftuar musafir nderit ne festivalin e Sharm el Sheikh,Egjipt 2011

- Si ju priu fati qė tė afirmoheshi nė njė hapėsirė tė vėshtirė konkurrente nė botėn perėndimore tė artit?

- Kėtu puna ēmohet dhe vlerėsohet. Kuptohet se nga ne tė huajt kėrkohet tė punojmė shumė mė shumė se artistėt vendas, mirėpo aftėsia dhe puna nuk mohohet nuk ka kritere tė dyfishta. Mjerisht tek ne nė Kosovė ndodh e kunėrta: jo vetėm puna, por edhe shumė aspekte tė tjera merren parasysh, si pozita nė shoqrėi, gjendja materiale etj. Nė Holandė je artisti i mirė nėse vėrtet e arrin kėtė epitet, kurse aspektet tjera nuk luajnė rol tė veēantė. Pėr fat tė mirė kjo praktikisht ka ndodhur me mua se pėrndryshe nuk kisha mbėrri ku jam. Shumė herėt kam filluar tė shes piktura. Kudo qė isha nė Holandė kisha mjaft porosi, sė pari pėr portrete dhe pastaj pėr pikturat te tematikave tė ndryshme. Nė qytetin e parė ku isha nė fillim, pėr kinemanė e qytetit, e kam bėrė, njė pikturė qė qėndron nė holin hyrės. Ofertat kanė qenė tė shumta, sė pari nė Holandė e pastaj edhe jashtė saj.

Inter-Art Exhibition in Washington D.C.U-2011

Epozita vetijake ne Atrium ne Den Haag,Holand 2011

International Gallery bienaal festival of portrait,drawings tuzla , Bosnia and Hercigovina 2011

 

Ekspozita ne Muzeun e Analya,Turqi 2011

- Cilat ishin ekspozitat e tua kolektive dhe personale dhe sa keni tėrheq vėmendjen e kritikėve dhe tė blerėsve tė pikturave?

- Numri i ekspozitave tė mia ėshtė shumė i madh. Kam ekspozuar nė shumė vende tėbotės. Nėse duhet veēuar ndonjė, atėherė e veēoj atė nė Louvre nė Paris, Bienale Cianciano nė Itali, Gagrilaldi nė Britani tė Madhe, museu MAC nė Brazil dhe njė ekspozitė tjetėr qė mė ka lėnė pėrshtypje tė mira, e qė ka qenė e papritur, ėshtė ajo nė Catroceni Museum nė Bukuresht. Nė pallatin e bukur tė ish presidentit Ēaushesku. Pos ekspozitave tradicionale, kam marrė pjesė nė sympoziume, festivale dhe workshop-e tė vendeve tė ndryshme.

Acryl ne pelhur 60x80 - 2012

Piktur vaj ne pelhur 54x54 - 2009

- Si u bė qė t'i thyeni kufijtė , madje tė bėheni njė piktor i njohur interkontinental?

- Mbas njė numri tė respektuar tė ekspozitave nė Holandė, fillova tė marr thirrje nga vende tė tjera tė Evropės. Po jo vetėm thirrje. Madje, mė kujtohet dhe ishte nje befasi, kur mė mbėrrini njė letėr qė dikush nga Franca kėrkonte autogramin tim ta ruajė nė koleksionin e muzeut tė saj. Pastaj ka pasur kėso lloj kerkesash edhe mė vonė, por kjo e para mė ka lėnė pėrshtypje dhe mė ka kurajuar pėr punė.

Me koleget nga simposiumi Sharm El Shik Egjipt 2010

- Nė cilat vende mė shumė jeni bėrė i njohur nė qarqet artistike?

- Jam munduar qė jo vetėm nga njė herė tė ekspozoj nė njė vend, por te jem artist i pėrhershėm. Mė duket se kur ekspozoj vetėm njė herė, ai moment ėshtė fare kalimtar. Kėshtuqė unė vazhdoj tė jem nė kontakt me botėn e artit tė atij vendi.


Ketu kam lind dhe ketu do te vdes

Vaj ne pelhur 40x50

- Sa komunikoni me botėn artistike shqiptare?

- Shumė pak, megjithatė, i kam disa kolegė tė nderuar shqiptarė me tė cilėt komunikoj.

- Sa keni mundėsi ta pėrcillni pikturėn qė sot krijohet nė hapėsirat shqiptare, por edhe tė piktorėve shqiptarė qė janė tė shpėrndarė nėpėr botė. Cila ėshtė perspektiva e kėsaj pikture.

- Mendoj se gjenerate e re e artisėtve tė Kosovės ka mundėsi tė zhvillohet nė fushėn e artit. Jashtė Kosovės ėshtė njė numėr i vogėl i artistėve qė artin e kanė primar. Kuptohet qė njė artist duhet tė jetė i angazhuar vetėm me art nėse mendon tė mbėrrijė rezultin e duhur. Kuptohet se nė kėso nivele tė artistėve ėshtė njė numėr i vogėl.

- Cilat ekspozita kanė ndikuar qė suksesi tė shėnohet bindshėm.

- Ēdo ekspozitė ka ndikuar pozitivisht dhe ka zgjuar intersim tė madh dhe ka kontribuar nė pėrgjithėsi. Galeritė jo vetėm qė ma kanė afruar njė ekspozitė, por edhe anėtarėsinė e pėrhershme, tė jem arsisti i regullt. Nė Holandė jam anėtar i artistėve nė nivelin shtretror, jashtė Holandės jam anėtar i regullt i galerive dhe muzeve nė shumė vende si pėr shembull: Danimarkė, Turqi, Brazil, Rumuni, Bullgari, Egjipt, etj.

Ekspozite vetiak ne Amsterdam 2011

- A keni nė plan hapjen e ndonjė ekspozitė nė Kosovė?

- Planet i bėj simbas thirrjeve. Nė cilin vend marr thirrje aty ekspozoj. Nė Kosovė nuk kam qenė i thirrur asnjėherė.

- Cilin lloj tė pikturės kultivoni, cilėn teknikė e aplikoni mė sė shumti?

- Shprehjen figurative abstrakt expresionizėm, kurse e perdor teknikėn vaj nė pėlhurė dhe acryl nė pėlhurė.

Vizatim 2011

- A e preferoni ende vizatimin?

- Po, e perdor dhe ėshtė mjaft i sukseshėshm. Nė vitin e kaluar kam marrė ftesė ku dhe kam ekspozuar nė Rumuni, Bullgari, nė biennale tė vizatimit Tuzla dhe nė dhjetor nė Washington. Kurse nė Kosovė kam qenė i refuzuar nė Bienale tė vizatimit mė 2008. Menjėherė pas refuzimit nga Kosova kam marrė ftesė nė biennale Cianciano nė Itali, ku puna ime ka zgjuar interesim te madh. Prej 260 artistėve sa kemi marrė pjesė, nga ky nienal jemi zgjedhur n 30 prej tyre tė expozojmė nė Londėr nė galerinė e mirėnjohur Gagrialdi. Mė 2010 kam marrė thirrje pėr tė ekspozuar nė Louvre nė Paris, dhe kam pasur jashtėzakonisht kritika pozitive rreth punės sime si dhe njė komision me propozoi qė prej ekspozitės sė Parisit tė marr pjesė me njė ekspozitė shumė tė madhe nė World trade centrum nė Bejin, Kinė.

- Unė ende e ruaj njė portret timin qė ma keni bėrė mė 11 mars tė vitit 1981, me laps. A e punoni ende portretin?

- Po mė kujtohet ai portret dhe mė vjen shumė mirė qė e ruani me kujdes shoku im, Faruk. Portretet i punoj ende por me njė shprehje tjetėr, mė lirike dhe mė bashkėkohore.

Ekspozi ne Geshaview Bulgari 2011

Ekspozita Art for heart,Hannover,Germani 2011.

Ekspozita kolektive  Tetov,Maqedoni 2010

 

Mannheim,Galeri Bohner,Gjermani 2010

 Torbny Galeri,Danimark 2010

Ekspozite ne  Museum Nacional Cotroceni Bucharest,Romani 2009

Ekspozta kolektive ne Vien,Astri ne galerin JMA 2009

Ekspozita vetiake ne Galerin Sirgvison Danimark 2008

 Marziart Hamburg, Gjermani grup galleri 2005

- Nė shtypin e kohės si student, keni botuar mjaft vizatime dhe piktura. Sot a i botoni punimet tuaja?

- Po, i botoj dhe njė numėr tė publikimeve pėrpiqem t’i ruaj nė arkivin tim. Fatbardhėsisht qė mediat elektronike na mundesojnė tė publikojmė dhe t’i ruajmė mė lehtė se mediat tradicionale. Publikime dhe kritika tė ndryshme kam jo vetėm nga Holanda por edhe nga vende tė ndryshme tė botės. Kritika apo publikimi i fundit ka qenė nė dhjetor tė vitit tė kaluar nga njė kritike dhe historiante profesionale nga Holanda lidhur me dy ekspozita vetjake tė fundit nė Amsterdam dhe Den Haag. Pėr ēudi qė suksesi im nuk i tėrheq mediat shqiptare dhe mbsein nęn hijen e injorancės. As ekspozita nė Luvėr , Kinė dhe Washington nuk u la pėrshtypje gazetarėve tė Kosovės, kur dihet qė keto jan muzetė mė tė mėdha tė botės. Gazetarėt kosovarė janė mė shumė tė angazhuar me fillestarė qė depėrtojnė nė ndonjė vende tė Europės.

Ne Danimark 2008

- Si jeton nė Holandė. Si jeton familja e juaj. Ku janė tė angazhuar fėmijėt?

- Nė Holandė jetoj qe dy decenie. Jetoj me gruan dhe katė femijėt e mi nė qytetin Arnhem. Gruja punon ne Universiteitn Radboud nė Nijmegen si kėshilltare e ambientit. I kam 3 vajza e njė djalė, tė gjithė studiojnė, dy vajzat juridikun , djali ICT kusrse vajza mė e vogėl ėshtė nė shkollėn e mesme. Unė, si dihet, merrem me krijimtari aristike, jap master klasė nė njė akademi private dhe jap workshops. Po nga ana tjetėr udhėtoj shumė, si pėrmendė mė parė nė symposiume, workshop-e dhe seminare.

Simpoi ne Sharm El Sheikh 2010

- Cka ju pret nė tė ardhmen. A mund t'ju pėrgjigjeni me punė kėrkesave krijuese qė ju shfaqen si artist?

- Ne vitet te fundit nuk mund t’u pėrgjigjem kėrkesave qė mė ofrohen. Por e bėj seleksionimin simbas kushteve qė ofrojnė vendet ku ekspozohet. Do tė vazhdoj tė punoj deri sa tė jam nė gjendje tė regullt shėndetėsore. Mė tėrheqin vende mė tė panjohura qė ende nuk i kam vizituar.
Mė nė fund jam shumė i lumtur qė m’u dha mundėsia tė lė njė testament tė kulturės shqiptare nė hisotrinė e artit botėror, qė brezat e ardhshėm tė kenė ēka tė mėsojnė dhe ta ndjejnė krenarinė qė i takojmė njė kombi qė i ka dhėnė diēka kulturės botėrore.

Simpoziumi ne Tepecik, Turqi 2010

 

 

Marian Filarski 

 

Ik ontmoette Shefqet op een kunstenaars website in het voorjaar 2011. Bij het zien van zijn werk was ik gelijk verkocht. Op slag was ik verliefd op zijn penseelstreek en zijn kleurgebruik. En dat terwijl ik toch heel veel werk zie, maar dat me dan niet in mijn hart raakt.

Ik mailde Shefqet om te vragen of hij een masterclass wilde geven in mijn Atelier Filarski in Schijndel. Daar stond hij heel positief tegenover. Ik voelde mij heel vereerd. Ik werd uitgenodigd bij hem thuis, werkelijk allerhartelijkst.

Shefqet gaf een spetterende masterclass in mijn atelier. Hij gaf een heerlijke demonstratie, waarbij de deelnemers aan zijn lippen hingen. Er werd buiten gewerkt in de tuin, het was voor nederlandse begrippen een prachtige dag.

De deelnemers werden aangezet tot heel hard werken. Sommigen hadden wel 9 werken gemaakt om 4 uur in de middag. Het schilderen ging over vrijmaken, vrij werken, lef en durf tonen, niet zoveel denken.

De deelnemers waren ontzettend moe aan het einde van de dag maar ook ontzettend tevreden.

Daarna heb ik nog masterclasses met hem georganiseerd op 12 februari en15 april 2012.

Nu terug naar het werk van Shefqet.

Shefqet heeft Academije opleiding gehad in Prishtina, Kosovo. En dat is bij zijn schilderijen te zien. Hij weet precies hoe de menselijke figuur in elkaar zit. Dat is vaak zichtbaar bij de ogen. Hoewel hij de ogen en monden ogenschijnlijk heel precies schildert, is het tegendeel waar. Hij schildert deze in vlekken. Hij stapt regelmatig achteruit om te kijken, spuugt een beetje op zijn vinger, maakt de vlek weer een beetje minder zichtbaar, net zolang tot hij denkt dat dat stukje goed is. Maar voor hetzelfde geld schildert hij het hele gezicht weg in een vlak, dat overgaat in de achtergrond kleuren.

Jammer vind ik het dat ik geen inzicht heb in zijn beginwerk. Ik zou wel eens willen weten of hij in Kosovo een andere kleurstelling gebruikte. Van eigen zeggen was het veel figuratiever en donkerder van kleur. Ook werken uit 2003 zijn soberder van kleur, naast rood en blauw ook veel zwart.

Nu gebruikt hij allemaal heldere kleuren, waarbij het rood, het geel en blauw een eenheid vormen. Het maken van een eenheid in rood,blauw en geel is bepaald niet gemakkelijk, want zij vragen allemaal heel veel aandacht. Shefqet slaagt er echter in om er een geheel van te maken.

Persoonlijk vind ik de schilderijen waar een sterk contrast zichtbaar is tussen heel verfijnd (b.v. de ogen) en de zeer expressieve vlakken, het interessantste.

Zijn schilderijen ontstaan uit de emotie van dit ogenblik, zij moeten ook gelijk goed zijn, anders is het risico groot dat hij gaat pietepeuten.

Je moet daarvoor een sterk persoon zijn, zonder twijfel, en met de gedachte als het niet goed is gegaan, ga ik er gewoon overheen of begin ik opnieuw.

 

Marian Filarski

 

 

Enter supporting content here