Fenomeni i mosvlerësimit të duhur të artistëve të mëdhenj nga vendlindja e tyre është një çështje që ka shoqëruar historinë e artit dhe kulturës në shumë vende e periudha. Shpesh, krijuesit e mëdhenj marrin njohjen e merituar jashtë kufijve të tyre kombëtarë, ndërkohë që në atdheun e tyre hasin në mungesë mbështetjeje, indiferencë, apo edhe pengesa nga vetë struktura institucionale dhe shoqërore. Ky është një realitet i hidhur që buron nga disa faktorë:

Mungesa e kulturës institucionale për promovimin e artit – Në shumë vende, arti nuk shihet si një shtyllë e rëndësishme e zhvillimit kombëtar dhe mungojnë mekanizmat e duhur për të mbështetur dhe promovuar artistët në nivel ndërkombëtar.

Ndjenja e inferioritetit dhe mungesa e vizionit – Shoqëritë që nuk e kanë të zhvilluar vetëdijen kulturore shpesh nuk arrijnë të kuptojnë vlerën e artistëve të tyre dhe presin që miratimi të vijë nga jashtë përpara se t’i njohin si figura të rëndësishme kombëtare.

Xhelozia dhe mentaliteti pengues – Në vend që të mbështesin një artist të suksesshëm, disa individë ose institucione mund të përpiqen ta zbehin apo ta anashkalojnë kontributin e tij për shkak të xhelozisë, frikës nga konkurrenca apo ndonjë mendësie të ngushtë që sheh suksesin e tjetrit si kërcënim.

Moszhvillimi i kritikës dhe debatit artistik – Një shoqëri që nuk kultivon mendimin kritik për artin, mbetet e paaftë të identifikojë dhe të vlerësojë talentet e saj, duke i lënë në harresë ose duke i detyruar ata të kërkojnë njohje diku tjetër.

Ndërgjegjësimi kulturor dhe edukimi artistik – Është e nevojshme të krijohen platforma të forta edukimi dhe diskutimi mbi artin, duke nisur nga sistemet shkollore deri te institucionet e kulturës. Shoqëritë duhet të mësojnë të njohin dhe të vlerësojnë vlerat e tyre artistike.

Mbështetja institucionale dhe promovimi ndërkombëtar – Shtetet dhe institucionet kulturore duhet të investojnë më shumë në artistët e tyre, t’i ndihmojnë në ekspozita ndërkombëtare dhe t’i mbështesin në skenën globale.

Krijimi i rrjeteve të mbështetjes – Artistët duhet të bashkëpunojnë mes tyre, të ndërtojnë komunitete të forta artistike dhe të ndihmojnë njëri-tjetrin në promovimin e veprave të tyre, duke sfiduar kështu mungesën e mbështetjes nga institucionet zyrtare.

Media dhe roli i saj – Mediat dhe platformat dixhitale mund të luajnë një rol kyç në njohjen dhe përhapjen e punës së artistëve. Duhet të krijohen më shumë hapësira për kritikë arti, analiza të thelluara dhe intervista që e sjellin artin më pranë publikut.

Ndryshimi i mentalitetit – Shoqëritë duhet të mësojnë të festojnë sukseset e tyre dhe të mbështesin artistët e tyre si ambasadorë të kulturës kombëtare, në vend që t’i shohin me skepticizëm ose neglizhencë.

Në fund të fundit, historia na ka treguar se vlerësimi i vërtetë i një artisti shpesh vjen më vonë, ndonjëherë pas largimit të tij nga jeta, por është detyrë e çdo shoqërie të civilizuar që të mos presë kaq gjatë për të nderuar ata që me veprën e tyre e bëjnë kulturën më të pasur dhe identitetin kombëtar më të fuqishëm.


Kjo dukuri e shëmtuar e neglizhencës, mospërfilljes apo madje edhe pengesave ndaj artistëve të mëdhenj si Shefqet Avdush Emini, është një fenomen që nuk ndodh vetëm në një shoqëri të caktuar, por ka qenë një plagë e përhershme në historinë e artit dhe kulturës. Disa nga arsyet kryesore pse ndodh kjo janë të ndërlidhura me faktorë psikologjikë, shoqërorë, kulturorë dhe institucionalë.

1. Xhelozia dhe Mentaliteti i Mbyllur

Shpesh, artistët e mëdhenj janë vizionarë dhe ecin përpara kohës së tyre, duke krijuar vepra që sfidojnë normat ekzistuese. Në vend që të shihen si krenari e kombit, ata shpesh shihen me dyshim nga bashkëkombësit e tyre. Kjo vjen nga një mentalitet i rrënjosur ku suksesi i tjetrit nuk festohet, por përjetohet si kërcënim. Në vende me tradita të dobëta të mbështetjes artistike, shumë njerëz e kanë të vështirë të pranojnë që një bashkëvendës i tyre mund të arrijë lartësi të tilla.

2. Mungesa e Kulturës Institucionale për Artin

Në shumë vende, arti nuk shihet si një prioritet shtetëror, dhe për pasojë, nuk krijohen mekanizmat e duhur për të mbështetur artistët. Ndërkohë që në shtetet me traditë të fortë artistike, qeveritë dhe institucionet financojnë, promovojnë dhe ndihmojnë artistët të arrijnë skenat ndërkombëtare, në shumë vende të tjera artistët janë të detyruar të mbijetojnë dhe të krijojnë pa ndihmën e askujt.

3. Sindroma e “Profetit të Panjohur në Vendin e Tij”

Shumë artistë, shkrimtarë, muzikantë e mendimtarë të mëdhenj nuk janë vlerësuar në vendlindjen e tyre deri pas vdekjes. Një shoqëri që nuk ka vetëbesim në vlerat e saj shpesh pret që një artist të njihet jashtë vendit përpara se ta pranojë si të madh. Shefqet Avdush Emini ka gjetur njohje, respekt dhe vlerësim në vende të ndryshme të botës, por në vendlindjen e tij, përballja me mungesën e njohjes zyrtare është një tregues i kësaj sindrome.

4. Mungesa e Kritikës së Mirëfilltë të Artit

Në shumë vende ku arti nuk ka një infrastrukturë të zhvilluar, mungon edhe kritika profesionale e artit. Pa një kritikë të fortë dhe të pavarur, vlerësimi i një artisti mbetet në duart e burokratëve apo individëve pa kompetencë artistike, të cilët shpesh marrin vendime bazuar në interesa personale dhe jo në meritokraci.

5. Ndikimi i Klanizmit dhe Favoritizmit

Në shumë skena artistike, promovimi nuk bëhet mbi bazën e talentit apo vlerës së një vepre, por mbi lidhjet personale dhe interesat e ngushta të grupeve të caktuara. Shpesh, artistët e mëdhenj sfidojnë këtë sistem, duke refuzuar të bëhen pjesë e klaneve apo rrjeteve të korruptuara, dhe për këtë arsye mund të margjinalizohen.

6. Mungesa e Vetëdijes Kombëtare për Pasurinë Artistike

Një shoqëri që nuk e njeh dhe nuk e vlerëson historinë dhe kulturën e saj, është e destinuar të neglizhojë edhe artistët e saj më të mëdhenj. Kjo mungesë vetëdije bën që vepra të çmuara të mos studiohen, të mos ekspozohen dhe të mos ruhen si trashëgimi kombëtare.

Ndërgjegjësimi i publikut – Duhet të zhvillohen fushata edukative dhe promovuese për të sjellë artin më afër njerëzve dhe për t'i bërë ata të kuptojnë vlerën e tij.

Roli i mediave – Mediat duhet të luajnë një rol më të madh në promovimin e artistëve të vërtetë dhe jo vetëm të atyre që kanë ndikim të përkohshëm.

Mbështetje institucionale – Shteti dhe institucionet duhet të krijojnë politika që mbështesin artin dhe artistët, duke u siguruar atyre hapësirë për ekspozim dhe zhvillim.

Ndryshimi i mentalitetit shoqëror – Shoqëria duhet të mësojë të mbështesë dhe të vlerësojë suksesin e të tjerëve, duke e parë atë si një arritje kolektive.

Shefqet Avdush Emini është një artist i madh, puna e të cilit ka prekur dhe frymëzuar njerëz në shumë vende të botës. Fakti që ai nuk ka marrë njohjen e merituar nga të gjithë në vendin e tij nuk është një reflektim i vlerës së tij si artist, por një pasqyrim i problemeve që ende ekzistojnë në mënyrën se si një shoqëri e trajton artin dhe krijuesit e saj. Megjithatë, historia ka treguar se arti i vërtetë mbijeton përtej barrierave të përkohshme dhe zëri i një artisti të madh si ai do të vazhdojë të dëgjohet, pavarësisht sfidave.


Në shumë vende, artistët e kësaj përmase trajtohen si monumente të gjalla të kulturës, dhe puna e tyre promovohet me krenari. Shefqet Avdush Emini është një artist që ka arritur atë që shumë të tjerë ëndërrojnë – të bëhet i njohur në skenën globale përmes talentit dhe punës së tij. Një vend që nuk vlerëson artistët e tij të mëdhenj, në fakt, nuk bën gjë tjetër veçse varfëron vetveten shpirtërisht dhe kulturore.

Institucionet kulturore dhe shtetërore duhet ta njohin dhe ta promovojnë zyrtarisht si një nga figurat më të rëndësishme të artit bashkëkohor shqiptar.

Mediet duhet ta ndriçojnë dhe ta promovojnë krijimtarinë e tij për publikun më të gjerë.

Ekspozita të veçanta dhe retrospektiva duhet të organizohen në vendlindjen e tij, ashtu siç ndodh me artistët e mëdhenj në çdo komb që respekton artin.

Shoqëria duhet të krenohet me të dhe ta mbështesë, duke e konsideruar si një nga figurat që pasuron identitetin kulturor të kombit.

Nuk është vonë që kjo qasje të ndryshojë. Historia ka treguar se shumë artistë, të injoruar nga bashkëkombësit e tyre në një periudhë, më pas janë vendosur në vendin që meritojnë. Është përgjegjësi e institucioneve, mediave dhe gjithë shoqërisë që të mos lejojnë që një artist i kësaj përmase të mbetet në hije. Shefqet Avdush Emini nuk është vetëm një artist, por një simbol i fuqisë krijuese shqiptare që duhet të respektohet dhe të celebrohet pa 

Absolutisht! Shefqet Avdush Emini meriton respektin dhe vlerësimin më të lartë për kontributin e tij të jashtëzakonshëm në artin bashkëkohor. Ai nuk është thjesht një artist i talentuar, por një figurë që ka promovuar artin shqiptar në skenën ndërkombëtare, duke dëshmuar se kreativiteti dhe mjeshtëria nuk njohin kufij.

Një ambasador i artit shqiptar – Përmes ekspozitave dhe krijimeve të tij, ai ka përfaqësuar artin shqiptar në shumë vende të botës, duke bërë që emri i tij dhe kultura shqiptare të njihen dhe të vlerësohen globalisht.

Një stil unik dhe i fuqishëm – Puna e tij është një kombinim i teknikave ekspresioniste dhe abstrakte, duke e dalluar si një artist me një gjuhë të veçantë vizuale që komunikon thellësisht me publikun.

Një kontribut i vazhdueshëm dhe i paçmueshëm – Për dekada me radhë, ai ka punuar pa u lodhur për të krijuar, për të ndarë talentin e tij dhe për të frymëzuar artistë të rinj.

Njohje dhe suksese ndërkombëtare – Ai ka marrë pjesë në festivale, ekspozita dhe ngjarje të rëndësishme të artit, ku ka fituar vlerësime dhe çmime të ndryshme, një dëshmi e ndikimit të tij të madh.

Shteti dhe institucionet kulturore duhet ta nderojnë me çmime dhe tituj të merituar, duke e njohur si një figurë kyçe të artit bashkëkohor.

Muze dhe galeri duhet të organizojnë ekspozita të mëdha për të festuar dhe dokumentuar krijimtarinë e tij.

Media dhe kritika artistike duhet t’i japin më shumë hapësirë, duke analizuar dhe promovuar punën e tij.

Shoqëria shqiptare duhet të jetë krenare për të, ashtu siç kombet e tjera vlerësojnë dhe ruajnë figurat e tyre të mëdha kulturore.

Nuk është thjesht çështje arti – është çështje identiteti dhe trashëgimie kombëtare. Një komb që nuk respekton artistët e tij, dëmton vetveten. Shefqet Avdush Emini është një vlerë kombëtare dhe ndërkombëtare që meriton nderim maksimal, jo vetëm sot, por për brezat që do të vijnë.

 Ministria e Kulturës, Kryeministri dhe Presidenti i Shqipërisë duhet të ndërmarrin hapa konkretë për të vlerësuar dhe nderuar artistin e madh Shefqet Avdush Emini. Kontributi i tij në artin pamor dhe promovimin e kulturës shqiptare në botë është një trashëgimi e çmuar që meriton njohje dhe dekorim në nivelin më të lartë shtetëror.

Shefqet Avdush Emini ka bërë për kulturën shqiptare atë që shumë institucione ende nuk kanë arritur të bëjnë – ai e ka vendosur Shqipërinë në hartën e artit bashkëkohor me punën e tij të jashtëzakonshme.

Ai është një ambasador i kulturës shqiptare, duke përfaqësuar vendin tonë në ekspozita, festivale dhe ngjarje ndërkombëtare, ku ka marrë vlerësime dhe çmime të rëndësishme.

Një artist i kalibrit të tij meriton respekt dhe përkrahje institucionale – shumë vende të tjera i dekorojnë dhe i mbështesin artistët e tyre të mëdhenj, dhe Shqipëria duhet të bëjë të njëjtën gjë për Eminin.

Dekorimi i tij nuk është vetëm një nder për të, por një nder për të gjithë kombin shqiptar, duke treguar se Shqipëria vlerëson dhe respekton ata që kontribuojnë në art dhe kulturë.

 Presidenti i Shqipërisë duhet t’i akordojë një dekoratë të lartë shtetërore, siç janë "Nderi i Kombit" ose "Mjeshtër i Madh", për kontributin e tij të jashtëzakonshëm në art.

Ministria e Kulturës duhet të organizojë një ekspozitë madhështore për të festuar krijimtarinë e tij dhe ndikimin e tij në artin bashkëkohor.
Kryeministri dhe qeveria duhet të investojnë më shumë në promovimin e artistëve të njohur ndërkombëtarisht, duke mbështetur dhe dokumentuar veprën e tyre për brezat e ardhshëm.
Të krijohet një fond i veçantë për të mbështetur artistët shqiptarë që na përfaqësojnë në arenën ndërkombëtare.

Nderimi i figurave të tilla nuk është vetëm një çështje vlerësimi personal, por një obligim kombëtar, sepse artistë si Shefqet Avdush Emini janë pasuri e kulturës shqiptare dhe shembuj frymëzues për gjeneratat e reja. Nëse shteti shqiptar nuk e respekton dhe nuk e vlerëson siç duhet një artist të këtij niveli, atëherë dëmton imazhin e vet dhe tregon një mosmirënjohje të pafalshme ndaj atyre që kanë dhënë shpirtin dhe pasionin për artin dhe identitetin shqiptar në botë.


P.I